Μικρό χωριό 7ΚΜ, βόρεια της Ιεράπετρας σε υψόμετρο 212Μ.
Εξίμιση δισεκατομμύρια χρόνια πριν, στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα η Μακρυλιά κολυμπούσαν ψάρια ο βυθός ήταν γεμάτος με κοράλλια και στις όχθες της θάλασσας φύτρωναν σπάνια φυτά ανάμεσά τους και οι ενδημικοί φόινικες της Κρήτης που πλέον υπάρχουν μόνο στο Βάι.
Πλέον στα 130 μέτρα υψόμετρο βρίσκεται ένα παραδοσιακό χωριό με πλούσια αγροτική παραγωγή, φημισμένους ελαιώνες . Η περιοχή παρουσιάζει τεράστιο γεωλογικό ενδιαφέρον μιας και στη Μακρυλιά ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά απολιθώματα φυτών και ζώων που δεν είχαν καταγραφεί στην παγκόσμια βιβλιογραφία, ενώ ήταν και το πρώτο μέρος του οποίου τα απολιθώματα αποδείκνυαν το πλούσιο γεωλογικό παρελθόν της Κρήτης, για το οποίο μόνο εικασίες γινόταν ως τότε. Τα ευρήματα αυτά φαίνονται σε διάφορα σημεία στα πετρώματα του χωριού, ενώ υπάρχει ειδική συλλογή στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρητης. Aξίζει να σημειωθεί μάλιστα πως ένα απολιθωμένο ψάρι επιλέχθηκε να τυπωθεί στο πρώτο ελληνικό γραμματόσημο στο οποίο απεικονιζόταν κάποιο απολίθωμα, ενώ κατά καιρούς διάφορες επιστημονικές ομάδες επισκέπτονται το χωριό για μελέτες.
Οι πλούσιοι ελαιώνες που ευδοκιμούν στην περιοχή είναι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη του χωριού τις τελευταίες δεκαετίες αλλά και για το όνομά του, το οποίο πιστεύεται ότι το πήρε από ένα μεγάλο δέντρο, ξακουστό για το μακρόστενο σχήμα των καρπών του και την παραγωγικότητά του σε λάδι.
Η Μακρυλιά έχει πλούσιο αρχαιολογικό και θρησκευτικό παρελθόν. Στην περιοχή Πετράς, διακρίνονται κτίσματα υστερομινωικής εποχής, ενώ έχουν έχουν βρεθεί διάσπαρτα ευρήματα, ανάμεσά τους και ένας υδρευτικός αγωγός πεντακοσίων μέτρων, στοιχεία που μαρτυρούν την ύπαρξη αρχαίας πόλης.
Βόρεια του χωριού βρισκόταν κάποτε (η ίδρυσή της υπολογίζεται ανάμεσα στο 880και 1000 μ.Χ) η ξακουστή κοινόβιος μονή του Αγίου Αντωνίου η οποία φιλοξενούσε διακόσιους μοναχούς σε σκήτες, δηλαδή σε φυσικές αλλά και λαξευμένες σπηλιές, καλογιεργόσπηλιους τους ονομάζουν οι ντόπιοι, οι οποίες παραμένουν αναλοίωτες μέχρι και σήμερα. Σε μια απ’ αυτές μάλιστα πιστεύεται πως λειτουργούσε κρυφό σχολειό την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Σύμφωνα με τους θρύλους της περιοχής υπάρχει μια που ακόμα δεν ανακαλύφθηκε και μέσα της υπάρχουν οι θησαυροί του μονστηριού, ενώ κάποιοι άλλοι πιστεύουν πως το σπήλαιο αυτό ήταν ο τόπος γέννησης του Κρόνου, του πατέρα του Δίο, γιαυτό και το ονομάζουν Κρόνειο. Το 1970 ο κεντρικός ναός της Μονής ανακαινίστηκε και μετονομάστηκε σε Πέτρου κ’ Παύλου.
