Τόπος απαράμιλλης ομορφιάς, και ταυτόχρονα ένα απ’ τα μεγαλύτερα, πιο ακμαία και ιστορικά χωριά της Ιεράπετρας. Τα γυμνά «μετέωρα» βράχια με τα πεύκα μπονσάι να ξεπροβάλλουν εκεί που δεν το περιμένεις, τα άφθονα νερά, με τις πηγές και τον Καλαμαυκιανό ποταμό να διασχίζει κατά μήκος το χωριό και το εντυπωσιακό φαράγγι του Χαυγά έδωσαν στην Καλαμαύκα το προσωνύμιο του «Κινέζικου Τοπίου» κι αυτό είναι μονάχα ένα στοιχείο για το οποίο μπορούν να υπερηφανεύονται οι κάτοικοι του χωριού.
Η Καλαμαύκα βρίσκεται χτισμένη σε υψόμετρο 500 μέτρων και έχει περίπου άλλους τόσους μόνιμους κατοίκους. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με αγροτικές εργασίες, ενώ φημίζεται για τις πολλές ταβέρνες και την τοπική κουζίνα της.
Εκεί πιστεύεται πως ήταν και η αρχαία πόλη Λάρισα, που άκμασε κατά την περίοδο των Μινωϊτών και που η ακριβής θέση της προκαλεί πονοκέφαλο μέχρι και σήμερα στους ερευνητές. Στη θέση Ψαθί λίγο πιο έξω απ΄τον οικισμό έχουν βρεθεί ευρήματα που φανερώνουν σημαντική ανθρώπινη δραστηριότητα. Οι πλούσιες πηγές ήταν ανέκαθεν το στοιχείο που έδινε στην Καλαμάυκα το συγκριτικό της πλεονέκτημα, και ο λόγος που κατοικείται αδιαλείπτως εδώ και χιλιάδες χρόνια. Απ΄την περιοχή Κεφαλοβρύσι, με τις όμορφα διαμορφωμένες πηγές και τα θεόρατα πλάτάνια ξεκινάει ο Καλαμαυκιανός ποταμός που διασχίζει τμήμα του οικισμού, προσφέροντας ένα μοναδικό θέαμα σε όσους θελήσουν να δροσιστούν επισκεπτόμενοι τις ταβέρνες που λειτουργούν στις όχθες του.
Απέναντι ακριβώς απ΄ τον χωριό στέκεται αγέρωχος ,ο ύψους 200 μέτρων ογκώδης και εντυπωσιακός βράχώδης όγκος του Κάστελου που κάποτε ήταν το φυσικό φρούριο του οικισμού. Μετά απο ανάβαση 248 σκαλοπατιών, βρίσκεται πλέον το σπηλαιώδες εκκλησάκι του Τίμιου Σταυρού, ενώ τα πολλά αρχαία ευρήματα έχουν επίσημα χαρακτηρίσει την κορυφή ως την Ακρόπολη της αρχαίας Λάρισας. Σ’ εκείνο το σημείο, μέσα στο σπήλαιο, βρέθηκε ένα χάλκινο ειδώλιο του Ασκληπιού, που πλέον βρίσκεται σε μουσείο της Οξφόρδης. Η θέα απ’ την κορυφή είναι μοναδική με τον κάμπο της Ιεράπετρας και το Λιβυκό Πέλαγος απ’ τη μια, και όλο το χωριό μαζί με τα βουνά της Δίκτης απ’ την άλλη.
Λίγο έξω απ΄το χωρίο βρίσκεται η αρχή του μονοπατιού που οδηγεί στο φάράγγι του Χαυγά. Τόπος ανείπωτης ομορφιάς, εύκολα προσβάσιμος, με τα εντυπωσιακά πετρώματα, τα «μικρά Μετέωρα του Λασιθίου» , όπως έχουν ονομαστεί να ομορφαίνουν τη ζωηρή βλάστηση για την οποία φροντίζουν τα νερά που κυλούν ως τα πεδινά. Διάσπαρτα σε διάφορα σημεία των πετρωμάτων είναι και τα απολιθώματα οστράκων και κοραλλιών, που Οι ναοί της Καλαμαύκας είναι πολλοί και ιδιαίτερα αξιόλογοι. Πέρα απ΄το εκκλησάκι στην κορφή του Κάστελλου, μέσα στο χωριό βρίσκονται και οι εκκλησίες του Αγίου Αντωνίου, προστάτη του χωριού, με εντυπωσιακά ξυλόγλυπτα στο εσωτερικό και ιδιαίτερη διακόσμηση στην εξωτερική πόρτα, ενώ στη θέση Καστελάνα λίγω πιο έξω απ’ τον οικισμό, βρίσκονται οι μεταβυζαντινοί ναοί του Αγίου Γεωργίου και Τϊμιου Σταυρού, με πολύ αξιόλογες τοιχογραφίες.
