Με φανταστική θέα στην Ιεράπετρα και χτισμένη μόλις τρια χιλιόμετρα μακρυά απ’ αυτή, βρίσκεται το χωριό της Βαϊνιάς. Ως το 1932 του ονομά του ήταν Γιανίντσι, πιθανότα λόγω της ισχυρής επιρροής ενός Ρώσου οικοιστή με πλούσια κοινωφελή δράση, όμως θεωρήθηκε τουρκόφωνο και έτσι οι κάτοικοι αποφάσισαν να το αλλάξουν, επιλέγοντας το Βαϊνιά λόγω τοπωνυμίου που βρισκόταν κοντά στον οικισμό με χαρακτηριστικό του τις πολλές εκκλησίες.
Στην περιοχή βρίσκονται αρκετές εκκλησίες με το μεγαλύτερο πανυγήρι να γιορτάζεται προς τιμην του Αγίου Παντελεήμονα στις 27 Ιουλίου. Χαρακτηριστικές οι πολυάριθμες αρτοκλασίες του, ανάλογες των θαυμάτων που συνοδεύουν τη φήμη του ναού.
H ιστορία της μονής Παπλινού φανερώνει με δραματικό τρόπο κομμάτια της ιστορίας της Βαϊνιάς, της Ιεράπετρας και βέβαια ολόκληρης της Κρήτης. Πιθανολογείται ότι χτίστηκε ως έπαυλη πριν τον 16ο αιώνα και την τουρκική κατοχή, η οποία παραχωρήθηκε -άγνωστο πότε- στον μοναχό Παπουλινό, έμεινε άσημη στο πέρασμα των αιώνων όμως ένα τραγικό γεγονός λίγα χρόνια πριν την ελληνική Επανάσταση του 1821, έμελλε να σφραγίσει με τραγικό τρόπο την μοίρα της. Πρόκειται για τις βαρβαρότητες του γενίτσαρου Μεχμέτ Πιλαβά, ο οποίος κατέφυγε στην Ιεράπετρα διοκώμενος για τις βάναυσες πράξεις του απ’ τους ομοεθνείς του, επιτέθηκε μαζί με τη συμμορία του στη μονή, στην οποία τότε μόναζαν γυναίκες, τις βίασε και τις κακοποίησε ατιμωτικά και ύστερα κατέφυγαν στο Κουφονήσι για να κρυφτούν. Η πράξη αυτή έγινε γρήγορα γνωστή και δεν έμεινε αναπάντητη, αφού οι οπλαρχηγοί της Ιεράπετρας, τους βρήκαν και τους σκότωσαν σχεδόν όλους. Σήμερα η μονή έχει ανακαινιστεί, έχει προστεθεί δεύτερο κλίτος στη μνήμη του Αγίου Φανούριου και γιορτάζεται μεγάλο πανυγήρι κάθε χρόνο το δεκαπεντάυγουστο.
